
(αναδημοσίευση)
Πρόσφατη μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο για το βιβλίο έδειξε ότι ένα στα οκτώ παιδιά δεν έχει λάβει ποτέ βιβλίο ως δώρο. Στην ίδια έρευνα καταγράφεται ότι μαθητές που διαβάζουν εξωσχολικά βιβλία έχουν πέντε φορές υψηλότερες αποδόσεις στο σχολείο από τους συνομηλίκους τους. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το National Literacy Trust. Μία σημαντική έρευνα μεταξύ 32.000 παιδιών ηλικίας 8-18 χρονών.
Και εδώ ξεκινάνε οι ευθύνες των «μεγάλων». Είτε γονείς είναι, είτε σχολείο, είτε δήμος, είτε κράτος. Ένα πλέγμα θεσμών που οφείλει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να καταφέρει να φτάσει το αγαθό του βιβλίου στα παιδιά της σχολικής ηλικίας. Ανεξάρτητα λοιπόν από την κουλτούρα ανάγνωσης που μπορεί να έχουν οι γονείς, η πολιτεία οφείλει μέσα από τους θεσμοθετημένους φορείς της να μεταγγίσει στις νέες γενιές την αγάπη για το διάβασμα. Αυτό θα έχει πολλά οφέλη για τα νέα παιδιά. Με πρώτη και καλύτερη την υψηλότερη επίδοση στο σχολικό περιβάλλον. Με χρήσιμους τρόπους απόλαυσης του ελεύθερου χρόνου. Με μετάδοση ιδεών και εννοιών απαραίτητων στη μετέπειτα ενήλικη ζωή τους.
Το σχολείο, ο δήμος και το κράτος, στη δυτική κουλτούρα τουλάχιστον, που βασίζεται στους εγγράματους κατοίκους, έναν θεσμό έχει να διαθέσει. Και αυτός δεν είναι άλλος από τη βιβλιοθήκη. Είναι ανάγκη λοιπόν να υπάρχουν διαθέσιμες βιβλιοθήκες σε κάθε βήμα της ζωής του παιδιού και στην πορεία του προς την ενηλικίωση. Και στη συνέχεια επίσης, στην ενήλικη ζωή του, να είναι τα βιβλία και οι βιβλιοθήκες παρούσες για να μπορεί και αυτός με τη σειρά του να μεταφέρει στις επόμενες γενιές την κουλτούρα της ανάγνωσης.
Το ίδιο το κράτος δεν μπορεί να περιμένει παθητικά αν και ποιοι γονείς θα ασχοληθούν με την εξωσχολική παιδεία των παιδιών τους. Το κράτος πρέπει να αναλαμβάνει σε αυτούς τους τομείς ενεργητικό ρόλο. Να προλαβαίνει ανάγκες, να καλύπτει κενά, να δημιουργεί προθέσεις. Οι βιβλιοθήκες λοιπόν καλούνται να παίξουν και αυτόν το ρόλο. Να προτρέψουν, να μαγέψουν, να παροτρύνουν τα παιδιά να διαβάσουν έξω από τα σχολικά προγράμματα και τις καθημερινές υποχρεώσεις. Και αν ένας γονιός, θείος, νονός, γιαγιά, δεν φέρνει ποτέ δώρο στο παιδί ένα βιβλίο, να είναι εκεί το κράτος να δωρίζει τη γνώση ολόκληρου του κόσμου στα παιδιά του, στους αυριανούς ενήλικες πολίτες του. Νοητική, πνευματική, ψυχολογική εξέλιξη των παιδιών μας δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τα βιβλία. Και χωρίς τις βιβλιοθήκες.
Ενδιαφέρον θα ήταν αν γινόταν και στη χώρα μας μια αντίστοιχη μελέτη.
Καλλίμαχος
(το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε http://www.avgi.gr/article/6168221/peri-bibliothikon-kai-biblion-gia-olous)